Oczy są jednym z najważniejszych narządów zmysłu, umożliwiającym nam odbieranie 80% informacji z otaczającego świata. Niestety, są również podatne na wiele schorzeń, które mogą wpływać na jakość widzenia, a w skrajnych przypadkach prowadzić do jego utraty. Dlatego też znajomość najczęstszych chorób oczu oraz ich objawów często pomaga w ich wczesnym wykrywaniu i skutecznym leczeniu. Jakie zatem najczęstsze choroby oczu wyróżniamy?
Co ma wpływ na występowanie chorób oczu i jakie są najczęstsze objawy?
Nasze oczy, ze względu na swoją budowę oraz pełnione funkcje, są narażone na wiele czynników, które mogą prowadzić do uciążliwych i niebezpiecznych chorób. Do najczęstszych przyczyn występowania schorzeń zalicza się między innymi starzenie się organizmu, predyspozycje genetyczne, schorzenia ogólnoustrojowe (np. cukrzyca), a także długotrwałą ekspozycję na promieniowanie UV czy niezdrowy tryb życia, obejmujący niedobór snu i brak odpowiedniej diety. Długotrwała praca przed ekranem komputera również może prowadzić do zmęczenia wzroku i zwiększać ryzyko zachorowań.
Jak jednak rozpoznać, że możemy cierpieć na któreś ze schorzeń? Najczęstsze objawy chorób oczu, które powinny nas zaalarmować, to pogorszenie ostrości widzenia, ból oczu, zaczerwienienie, łzawienie, zamglenie obrazu, a także widzenie ciemnych plam lub zniekształceń w polu widzenia. Warto wiedzieć, że wczesne rozpoznanie tych symptomów może znacznie poprawić skuteczność leczenia.
Jakie są choroby oczu? 5 najczęstszych schorzeń
Według Światowej organizacji zdrowia WHO do najczęstszych przyczyn zaburzeń widzenia należą wady refrakcji oraz takie choroby jak: zaćma, jaskra, retinopatia cukrzycowa oraz zwyrodnienie plamki żółtej. Oprócz tego jedną z najpopularniejszych chorób oczu jest zapalenie spojówek. Poniżej przyjrzymy się każdej z nich.
Zaćma
Zaćma, znana także jako katarakta, to schorzenie charakteryzujące się zmętnieniem soczewki oka, a co za tym idzie stopniowym pogorszeniem widzenia. Główną przyczyną zaćmy jest proces starzenia się, ale może ona również wynikać z urazów, stosowania niektórych leków (np. sterydów) czy chorób ogólnoustrojowych, takich jak cukrzyca. Charakterystyczne objawy zaćmy to:
- zamglone widzenie,
- trudności w widzeniu w słabym oświetleniu,
- podwójne widzenie w jednym oku,
- zmniejszona intensywność barw.
Leczenie zaćmy jest skuteczne i polega na chirurgicznym usunięciu zmętniałej soczewki oraz zastąpieniu jej soczewką sztuczną. Co ważne, nie należy zwlekać z podjęciem zabiegu, ponieważ nieleczona zaćma znacznie utrudnia funkcjonowanie.
Jaskra
Jaskra to poważne schorzenie, które uszkadza nerw wzrokowy w wyniku podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Nieleczona jaskra może prowadzić do nieodwracalnej utraty widzenia. Choroba rozwija się powoli, dlatego często nie jest wykrywana we wczesnym stadium. Do jej objawów należą:
- zawężenie pola widzenia,
- pojawienie się tzw. efektu halo,
- bóle głowy,
- nudności,
- zaczerwienienie i ból oka w ostrym ataku jaskry.
Regularne badania kontrolne, w tym pomiar ciśnienia śródgałkowego, są niezwykle istotne dla wczesnego wykrycia choroby. Leczenie jaskry obejmuje stosowanie kropli do oczu, a w zaawansowanych przypadkach laseroterapię i zabiegi chirurgiczne.
Zwyrodnienie plamki żółtej – AMD
Kolejną częstą chorobą oczu jest zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). To choroba siatkówki, która wpływa na centralne pole widzenia. Jest to jedna z głównych przyczyn utraty wzroku u osób powyżej 50. roku życia. Istnieją dwie główne postacie AMD: sucha oraz wilgotna (wysiękowa). Objawy AMD to:
- zniekształcenie obrazu (np. prostych linii),
- pogorszenie ostrości widzenia centralnego,
- ciemne plamy w centralnym polu widzenia.
Leczenie AMD obejmuje suplementację witaminami (dla postaci suchej) oraz terapie iniekcyjne (dla postaci wilgotnej).
Zapalenie spojówek – najczęstsze schorzenie zapalne
Zapalenie spojówek jest jednym z najczęstszych schorzeń oczu, wynikającym z infekcji bakteryjnych, wirusowych, reakcji alergicznych lub podrażnień chemicznych. Objawy obejmują:
- zaczerwienienie oczu,
- łzawienie,
- pieczenie lub swędzenie,
- wydzielinę ropną (przy infekcjach bakteryjnych).
Leczenie zależy od przyczyny i może obejmować krople antybiotykowe, antywirusowe lub przeciwalergiczne.
Retinopatia cukrzycowa
Poważnym schorzeniem siatkówki wynikającym z długotrwałej cukrzycy jest retinopatia cukrzycowa. Choroba rozwija się wskutek uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki, co prowadzi do ich obrzęku i tworzenia nowych, patologicznych naczyń. Objawy to:
- pogorszenie ostrości widzenia,
- łagodne zamglenie obrazu,
- ciemne plamki lub linie w polu widzenia.
Leczenie obejmuje kontrolę poziomu cukru we krwi oraz zaawansowane metody, takie jak laseroterapia.
Jakie są choroby oczu? Podsumowanie
Podsumowując, jednymi z najpopularniejszych chorób oczu są:
- zaćma (katarakta),
- jaskra,
- zwyrodnienie plamki żółtej (AMD),
- retinopatia cukrzycowa,
- zapalenie spojówek.
Pamiętajmy, że wiele chorób oczu rozwija się bezobjawowo, dlatego regularne wizyty u okulisty są niezbędne dla utrzymania dobrego wzroku i zdrowia. Wczesne wykrycie i leczenie schorzeń takich jak zaćma, jaskra czy AMD może znacząco wpłynąć na jakość życia pacjentów.